اعتراض مادر شیخ انصاری به فرزندش

مرحوم شیخ انصاری برادری داشته است به نام شیخ منصور که از دانشمندان بزرگ و جلیل القدر بوده است ، ولی بسی تنگ دست و فقیر . روزی مادر وی به حالش رقت کرد و به برادر بزرگترش شیخ انصاری که در آن هنگام ، مرجع تقلید یگانه شیعه بود ، گله کرد و زبان به اعتراض گشوده چنین گفت : تو می دانی که برادرت منصور با این عائله سنگین ، در شدت فقر به سر می برد ، و ماهانه ای که به او می دهی ، سد احتیاجات او را نمی کند ، در صورتی که این همه اموال ، تحت تصرف توست ، و می توانی به او بیش از دیگران کمک کنی .

مرحوم شیخ انصاری به دقت به سخنان مادر گوش فرا داد و هنگامی که سخنش به پایان رسید کلید اتاقی که وجوه شرعی در آن بود تحویل مادر داد و خطاب به وی با لحنی مودبانه و خاضعانه ، چنین اظهار کرد مادر ! بیا این کلید را بگیر ، هر چه پول برای منصور می خواهی بردار ، به شرط این که در قبال آن ،‏ من مسئولیتی نداشته باشم و وبال آن بر دوش خودت باشد و تو آن را تحمل کنی ! این اموالی که نزد من است ، حقوق فقیران و مستمندان است و بین آنان به طور مساوی ، تقسیم می شود ، همه تنگدستان در این باب ، یکسانند و بسان دندانه های شانه ،‏ و هیچ کدام بر دیگری برتری ندارد .

مادرم ! اگر جوابی برای فردای قیامت در قبال این مبلغ اضافی که برای منصور بر می داری ،‏ داری هر چه می خواهی انجام ده ، ولی بدان که حسابی در پیش است بس دقیق و سخت و هولناک و بدون کمترین مسامحه !‏

مادر شیخ که خود عنصر تقوا و فضیلت و خدا ترسی بود ، وقتی که این جملات را شنید ، از خوف خداوند لرزه بر اندامش افتاد و از گفته خویش توبه کرد و در حالی که کلید را به فرزندش تقدیم می کرد ،‏ از او پوزش طلبید و مستمندی منصور را به فراموشی سپرد .

این داستان به خوبی نشان می دهد که چگونه باید محترمانه با مادر صحبت کرد و برای جوانان باید الگو باشد که مبادا علم و دانش ، رتبه و مقام و قدرت به جای راهنمایی کردن ، مانع و حجاب باشد ار اینکه به پدر و مادران احترام بگذاریم و فکر کنیم حال که ما صاحب علم ،‏دانش ، قدرت و رتبه و مقام شدیم و پدر و مادرمان به مانند ما تحصسلات ندارند ، پس باید با آنها به تندی صحبت کنیم ، چون آنها در این زمینه اطلاعی ندارند و نباید در این کارها مانع ما شوند و اصرار بورزند و وقت ما را بگیرند ، که این گونه افکار شیطانی است و نباید به آن اعتنا کرد .

صبر و حوصله مرحوم شیخ انصاری را در صحبت کردن با مادر بنگرید چگونه با آن همه علم و دانش ، متواضعانه و محترمانه مادر را صدا می زند و با او صحبت می کند ، کمتر کسی است که بتواند از نظر علم و زهد و عرفان و مرجعیت به پای مرحوم شیخ برسد ولی آن مرحوم همه این فضایل را در مقابل مادر هیچ می داند و به خود اجازه نمی دهد که دل مادر را از خود برنجاند و در حالات او آمده است که همواره با مادرشان مزاح می کردند و ایشان را می خنداندند و این در حالی بود که آن مرحوم در اوج عملی و مرجعیت منحصر به فرد بود .